Na świecie marnuje się 1,3 mld ton żywności rocznie (a to dane wg raportu FAO z 2013 roku). To wystarczająca ilość, aby wyżywić wszystkich mieszkańców Polski przez 66 lat. W samej Unii Europejskiej marnuje się 88 milionów ton jedzenia. Na statystycznego mieszkańca UE przypada więc 173 kg, natomiast na przeciętnego Polaka – aż 247 kg, co stawia nas na 5. miejscu w Unii.
Według danych zebranych przez Federację Polskich Banków Żywności w 2018 roku do marnowania jedzenia przyznało się 42% Polaków. Najczęściej wymienianą przyczyną wyrzucania żywności było przekroczenie terminu przydatności do spożycia (29% wskazań). Wymieniano również: zbyt duże zakupy (20%), zbyt duże porcje posiłków (15%), zakup złego jakościowo produktu (15%) oraz niewłaściwe przechowywanie żywności (13%).
Statystyki pokazują, że wiedza na temat właściwego przechowywania żywności wciąż jest ograniczona. Tak samo, jeśli chodzi o umiejętne gospodarowanie produktami, które już raz zostały wykorzystane – np. nadmiar ugotowanego ryżu.
Źródłami strat produktów spożywczych są przede wszystkim gospodarstwa domowe, mające 53% udziału w procesie marnowania żywności, a następnie przetwórstwo (19%), gastronomia (12 %), produkcja (11%) oraz dystrybucja (5%). Odpowiedzialność spoczywa więc głównie na nas – konsumentach.
Marnowanie żywności może okazać się tragiczne w skutkach. Tracą na tym nie tylko nasze portfele, ale przede wszystkim środowisko. To wielowymiarowy problem - społeczny, ekologiczny i ekonomiczny. Produkcja dodatkowej żywności zwiększa emisję gazów cieplarnianych i trującego metanu. Rocznie z powodu wyrzucanej na świecie żywności trafia do atmosfery 3,3 miliarda ton gazów cieplarnianych. To tyle, ile w tym samym czasie emituje cały przemysł Unii Europejskiej. Paradoksalnie na świecie z powodu niedożywienia cierpi około 793 mln ludzi, w tym 55 mln w UE.
Produkcja żywności pochłania również ogromne ilości wody. Co roku na świecie do produkcji wyrzucanej żywności, zużywa się 250 bilionów litrów wody. To 14 razy więcej niż mieszczą w sobie wszystkie jeziora w Polsce. Przykładowo, do wyprodukowania kilograma wołowiny, potrzeba od 10 do 30 tys litrów wody!
Każdy z nas może przyczynić się do zmniejszenia skali tego problemu. Wystarczą już podstawy – chodzenie na zakupy z listą potrzebnych produktów, uważne sprawdzanie dat przydatności i odpowiednie przechowywanie. Większość produktów można także mrozić, dzięki czemu ewentualne nadwyżki żywności możemy bezpiecznie spożyć nawet po kilku miesiącach od zakupu.
Podczas zakupów trzeba też wnikliwie analizować promocje i nie ulegać im w ciemno. Często okazuje się bowiem, że np. pakiety produktów „2+1" kosztują więcej niż trzy kupione pojedynczo. Na ekonomiczne (duże, tzw. XXL) opakowania mogą zdecydować się osoby mające duże rodziny, w innych przypadkach może się okazać, że zamiast oszczędzić przepłacamy, ponieważ resztki niezjedzonego produktu trzeba będzie wyrzucić.
Odpowiednie przechowywanie produktów jest szczególnie istotne, nasze lodówki nie powinny być przeładowane, między produktami w lodówce należy zachować odstępy, pozwalające na właściwą cyrkulację powietrza. Świeżo kupione produkty powinno się umieszczać za tymi, które są już w lodówce. Pozwoli to w łatwiejszy sposób kontrolować ich termin przydatności do spożycia.
Proste triki, które pomogą w ograniczeniu marnowania jedzenia w domu:
* ser dłużej zachowa swoją świeżość, jeśli wyjmiesz go z foliowego opakowania i zawiniesz w papier pergaminowy.
* pomidor zdecydowanie woli temperaturę pokojową. Zimno lodówki przyspiesza jego psucie i zmienia smak.
* warzywa i owoce przed włożeniem do lodówki oczyść szmatką, a półkę wyłóż papierowym ręcznikiem. Myj bezpośrednio przed spożyciem.
* cytryny dłużej zachowają swoją świeżość, jeśli zostaną umieszczone w torebce strunowej i będą przechowywane w chłodnym miejscu.
* owoce, które są miękkie, można wykorzystać do produkcji koktajli owocowych. Warzywa, które zaczynają więdnąć, można przekształcić w zupy.
* mrożenie pieczywa to prosty sposób na przedłużenie jego trwałości.
* nie wkładaj do lodówki gorących i ciepłych dań. Staraj się zachować jak najniższą temperaturę w środku. Wyższa niż zalecana może spowodować rozwój chorobotwórczych drobnoustrojów i zbyt wczesne psucie żywności.
* szklane pojemniki na żywność nie wchodzą w interakcję z żywnością, dlatego są bezpieczne dla przechowywanej żywności. Przechowuj w nich produkty sypkie, tj. mąka, kasze, cukier, makaron.
* nigdy nie rób zakupów z pustym żołądkiem! Wtedy łatwo kupić niepotrzebne produkty.
źródło: RAPORT FEDERACJI POLSKICH BANKÓW ŻYWNOŚCI - NIE MARNUJĘ JEDZENIA 2018
